آلودگی هوا موجب بروز بیماری های مختلف و حتی مرگ و میر مرتبط با این آلودگی ها شده است. آلودگی های عمده موجود در هوای کلانشهرها بیشتر از ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازون و منوکسید کربن و ترکیبات حاوی سرب تشکیل شده اند.مشکلات ناشی از تنفس در هوای آلوده در زمان ورزش کردن نمود بیشتری پیدا می کند و لازم است تا ورزشکاران در محيطهایی فعاليت نمايد که از لحاظ شرايط هواي تنفسی، دارای حداقل آلاينده ها باشد.

      در زمان ورزش با بالا رفتن ميزان ضربان قلب، بطور متوسط خون 10 الی 20 برابر حالت عادی نیازمند دریافت اکسیژن است و این نیاز با بالاتر رفتن تعداد دم و بازدم تأمین می گردد. ورزش کردن در هوای آلوده باعث ورود مقدار بیشتری از انواع آلاینده ها به ریه خواهد شد. در زمان ورزش به خصوص با شدت بالا، ناخودآگاه تنفس دهانی بیشتر شده و این مسئله باعث می شود تا مخاط بینی که می توانست ذرات معلق را حتی با اندازه کمتر از دو و نیم میکرون جذب نماید از دور خارج شود. در نتیجه آلودگی بیشتری وارد بدن شده و در مجاری تنفسی ورزشکار رسوب می کند که این امر موجب کاهش حجم ریه و بروز خستگی خواهد گردید. بعلاوه ذرات فلزی معلق در هوا باعث رسوب در رگ های خونی و اختلال در سیستم گردش خون می شود و در سطوح بالا می تواند تبدیل به مسمومیت خونی نیز گردد.

     از سوی دیگر وجود آلاینده های شیمیایی مانند ازون، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد که در زمان وارونگی هوا به مقدار عمده ای وجود دارند، اثرات مخربی بر روی بدن ورزشکاران می گذارند. ثابت گردیده ضرر ورزش کردن در هوای آلوده، پارک های مشرف به اتوبانها و همچنین معابر پر تردد معادل مصرف نصف پاکت سیگار است و این مقدار برای ورزشهایی مانند دوچرخه سواری، ورزشهای ایروبیک و پیاده روی سریع که نیاز به تنفس بیشتری دارند، چند برابر می شود.

     مواردی که بطور اجمالی در بالا به آنها اشاره شد، تنها بخشی از مشکلاتی است که در زمان ورزش کردن در هوای آلوده با آنها روبرو هستیم و همانطور که می بینید ورزش کردن در هوای آلوده بیشتر از ورزش نکردن ضرر دارد. به همین دلیل پیشنهاد می شود که در چنین زمانهایی حتماً در سالن های سرپوشیده تمرینات خود را دنبال کنیم. این پیشنهاد می تواند در دید اول مفید باشد ولی حتی ورزش در فضاهای پوشیده نیز در صورت عدم رعایت اصولی تهویه مطبوع می تواند همچنان خطر ساز باشد.

      تصور عمومی بر این است که حضور در فضاهای سرپوشیده مانند خانه، محل کار، اتومبیل و یا سالنهای ورزشی بدلیل استفاده از دربها و پنجره های چند جداره که اجازه ورود هوای خارج را نمی دهند می تواند ما را مضررات آلودگی های هوا مصون بدارد. متاسفانه خبر بد اینجاست که مشکلات ناشی از آلودگی در فضاهای سربسته، 16 تا 100 برابر بیشتر از هوای آزاد است. در فضاهای داخلی وجود مواد سنتزی مانند موکت، مبلمان چرم مصنوعی و موادی از این دست از یکطرف و بکارگیری لوازم برقی مانند صفحات تلویزیون و مایکروویو از طرف دیگر باعث می شود که میزان یون مثبت اکسیژن در فضا بالا برود. افزایش غلظت یون مثبت در هوا موجب ایجاد و افزایش سردرد، بی حوصلگی، افسردگی و خستگی هستند. حتما زیاد اتفاق افتاده است که بعد از چندین ساعت خواب هنوز احساس خستگی و یا سردرد می کنید. یکی از مهمترین دلایل آن وجود یونهای مثبت در اتاق خواب شما می باشد. به همین ترتیب دستگاه های ورزشی نیز می توانند یکی از تولید کنندگان یونهای مثبت در سالن باشند و اگر راه کاری برای حذف آنها پیش بینی نشود، می تواند حداقل باعث خستگی سریع ورزشکاران شود.

     حال اگر به طبیعت رفته و یا در روزهایی که هوا پاک است از خانه بیرون بروید، متوجه خواهید شد که با سرعت سرحال می شوید. دلیل این امر بالاتر بودن میزان یون منفی در هواست. خوشبختانه یون منفی تاثیرات بسیار زیادی بر روی بدن دارند که از جمله آنها می توان به خاصیت حذف باكتريها، ضد عفونی هوا، جلوگيري از پير شدن سلولها، بالا بردن توانايي نگهداري اكسيژن در خون، بهبود عملكرد سوخت و ساز بدن، افزایش ميزان هوشياري و کاهش خستگی، بالا بردن مقاومت بدن (سيستم ايمني) در مقابل بيماريها، تاثير اساسي در معالجه سردرد های سینوسی، میگرنی و عصبی، بهبود کیفیت خواب و کاهش آلرژي اشاره نمود. بعلاوه یونهای منفی با چسبیدن به ذرات معلق موجود در هوا آنها را سنگین نموده و روی زمین می نشاند که با یک نظافت عادی براحتی قابل جمع آوری هستند.

     جالب است بدانید در کوهستان بیشتر از 100000 یون منفی در سانتیمتر مکعب، در هوای تازه روستاها بین 2000 تا 4000 یون منفی و در هوای آلوده شهری پائین تر از 100 یون منفی وجود دارد. در چند سال گذشته سازندگان دستگاهای تهویه و تصفیه هوا با تکیه بر این موضوع تجهیزاتی تولید کرده اند که می تواند در یک متراژ معین از فضای داخلی (نهایتاً تا حدود 40 تا 50 متر مربع با ارتفاع معمولی)، یون منفی را تا حدودی ایجاد نماید که این میزان برای یک سالن ورزشی کافی نیست.

هوای کوهستان در حس خوب زندگی
     در زمان طراحی و ساخت "حس خوب زندگی"، مشاورين و مهندسین مجموعه مأموريت پیدا کردند تا برای ايجاد هوايی با کيفيت بالا در جهت تأمين سلامت و آسايش اعضاء و میهمانان راهکار مناسبی یافته و یا خلق نمایند. نتیجه مطالعه و طراحی در این زمینه که 3 سال بطول انجامید (که مطالب این مقاله برگرفته از بخشی از این مطالعات است)، دستیابی به هوایی است با کیفیت هوای پاک کوهستان. هم اکنون ادعا می کنیم تنها مجموعه ای هستیم که در تمامی بخشهای مجموعه بدون در نظر گرفتن وسعت، ارتفاع، تعداد نفرات استفاده کننده و کاربری هر بخش، این هوا در اختیار تمامی عزیزان قرار گرفته است. نشانه عملکرد مطلوب این سیستم کاهش نشانه های خستگی حتی در مدت طولانی ورزش در بخشهای مختلف مجموعه است و حتی تعدادی از اعضاء محترم، "حس خوب زندگی" را محلی برای نفس کشیدن بدون نگرانی از آلودگی های موجود در پشت دربهای مجموعه انتخاب کرده اند. همچنین بوضوح می توان دید که در محل ورودیهای هوا در تمامی بخشهای مجموعه، هیچ نشانه ای از سیاهی که معمولاً در سایر مراکز ورزشی و حتی خانه هایمان می بینیم، وجود ندارد.

     برای دستيابی به هوای کوهستان در حس خوب زندگی، فعاليتهای مختلف و متعددی صورت پذيرفته که اختصاراً در زیر به آنها اشاره شده است:
1- طراحی و ساخت سفارشی دستگاههای هواساز مختلف متناسب با نياز هوايی هر کدام از فضاها
2- سه مرحله اول انجام تصفيه فیزیکی برای جذب و حذف 85 درصد ذرات معلق در هوا
3- استفاده از سيستم فيلتراسيون مناسب جهت جذب گازهای مضر شيميايی، دود و بو بعد از تصفیه های فیزیکی
4- استفاده از سيستم تنظيم رطوبت (رطوبت گيری يا رطوبت زنی) با توجه به نيازهای عملکردی هر محيط
5- ضد عفونی هوا و مسیر عبور هوا
6- استفاده از سيستم یونیزاسیون بيوکلايمتيک برای ايجاد يونهای منفی لازم
7- بهره گرفتن از سيستم اگزوز مناسب جهت خارج کردن هوای مصرف شده و جايگزين کردن آن با هوای تازه و عمل آوری شده
8- ایجاد فشار مثبت در تمامی بخشها به سمت خارج از مجموعه که اجازه ورود هوای آلوده را به داخل نمی دهد.
9- بکارگیری سيستم مديريت هوشمند کنترل هوا که با سنجش وضعيت هوای هر فضا در هر لحظه، شرايط محيطی را به بهترين حالت تعريف شده (از لحاظ ميزان دما، رطوبت، فشار و کيفيت هوا یا میزان CO2 ناشی از حضور و فعالیت افراد) می رساند و آنها را مطابق با استانداردهای تعریف شده نگاه می دارد.

     پس با خیال راحت در حس خوب زندگی ورزش کنید